Artykuły 5
Bliźniacza transformacja w przemyśle stalowym: wyniki krajowych badań i warsztatów symulacyjnych w ramach projektu GTC - część 1
Przemysł stalowy w Europie stoi w obliczu podwójnej transformacji polegającej na zmniejszeniu śladu węglowego przy jednoczesnym wdrożeniu cyfryzacji i automatyzacji procesów. Podwójna transformacja w polskiej hucie stali o długiej tradycji i słowackiej hucie stali prowadzącej działalność na dużą skalę jest interesującym przykładem synergii zmian ekologicznych i cyfrowych w trudnych warunkach rynkowych. Studium przypadku tych dwóch firm było przedmiotem badań i warsztatów symulacyjnych w ramach projektu „GTC - „Wzrost dzięki zmianom wynikającym z transformacji w sektorze przemysłowym pod wpływem Europejskiego Zielonego Ładu i cyfryzacji oraz proaktywnego udziału pracowników w restrukturyzacji zmieniającego się środowiska pracy”. Jego zadaniem była wymiana doświadczeń między związkami zawodowymi i pracodawcami w kontekście podwójnej transformacji w sektorze przemysłowym w 7 krajach partnerskich, w tym w Polsce, Słowacji, Macedonii Północnej, Serbii, Czarnogórze, Rumunii i Hiszpanii.
Przypadek polskiej huty stali
Polska huta, która specjalizuje się w przetwarzaniu złomu stalowego, wdrożyła innowacyjną technologię produkcji stali wsadowej na gorąco, która znacznie skraca czas przetwarzania (z dwóch godzin do 45 minut) oraz zmniejsza zużycie energii i emisję CO₂ o 60%. Wprowadzenie nowoczesnych systemów odpylania i uszczelniania pomieszczeń dodatkowo poprawiło warunki pracy i zminimalizowało emisje na zewnątrz. Sukces transformacji wynikał z zastosowania precyzyjnych rozwiązań technologicznych ograniczających koszty produkcji i wpływ na środowisko, pozytywnego nastawienia pracowników do zmian ekologicznych oraz stałego monitorowania parametrów emisji przez wyspecjalizowane jednostki. Wyzwania takie jak potrzeba dalszych inwestycji czy szkolenia pracowników w zakresie nowych procesów wciąż jednak wymagają uwagi.
Przypadek słowackiej huty stali
Huta stali na Słowacji wdrożyła kompleksową strategię zrównoważonego rozwoju mającą na celu redukcję emisji, optymalizację procesów produkcyjnych i cyfryzację. Wykorzystanie narzędzi takich jak sztuczna inteligencja i big data zaowocowało oszczędnościami na poziomie 30 milionów euro rocznie. Kluczowym aspektem tej transformacji był dialog społeczny między pracodawcą a związkami zawodowymi, który pozwolił uniknąć masowych zwolnień poprzez przekwalifikowanie pracowników i programy dobrowolnych odejść. Czynniki sukcesu obejmowały rozwój technologii cyfrowych wspierających produkcję, silny dialog społeczny zapobiegający negatywnym skutkom restrukturyzacji oraz partnerstwo z rządem słowackim, które ustabilizowało zatrudnienie.
Wnioski
Oba przypadki pokazują, że sukces podwójnej transformacji zależy od integracji technologii z ochroną środowiska i zaangażowaniem społecznym. Polskie doświadczenie pokazuje, w jaki sposób nowoczesne technologie mogą przynieść korzyści zarówno ekonomiczne, jak i ekologiczne, podczas gdy słowacki przykład podkreśla znaczenie trójstronnego dialogu społecznego w kontekście restrukturyzacji. Transformacja w przemyśle stalowym wymaga wieloaspektowego podejścia, w którym technologie, ludzie i strategie rozwoju współpracują na rzecz bardziej zrównoważonej przyszłości.
