GTC Articles

Dzisiejsza gospodarka europejska stoi w obliczu głębokich przemian napędzanych przez dwie siły: transformację ekologiczną, związaną z potrzebą dekarbonizacji oraz cyfryzację. Te procesy, określane jako podwójna transformacja, mają na celu stworzenie bardziej zrównoważonej i konkurencyjnej gospodarki. Czym dokładnie jest bliźniacza transformacja, jakie są jej główne cele i jak są one realizowane w praktyce? Projekt „GTC - Wzrost dzięki zmianom wynikającym z transformacji w sektorze przemysłowym pod wpływem Europejskiego Zielonego Ładu i cyfryzacji oraz proaktywnego udziału pracowników w restrukturyzacji zmieniającego się środowiska pracy” odpowiada na te pytania. Jego celem jest wspieranie wymiany doświadczeń i wiedzy między pracownikami, związkami zawodowymi i pracodawcami w kontekście podwójnej transformacji (zielonej i cyfrowej) w sektorze przemysłowym w 7 krajach partnerskich, czyli w Polsce, Słowacji, Macedonii Północnej, Serbii, Czarnogórze, Rumunii i Hiszpanii.

Czym jest podwójna transformacja?

Podwójna transformacja to proces jednoczesnego przechodzenia na gospodarkę niskoemisyjną i cyfrową. Oznacza to, że kraje i przedsiębiorstwa muszą podjąć wysiłki w celu zarówno ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, jak i wdrożenia innowacyjnych rozwiązań technologicznych. Na poziomie polityki UE istnieją dwa oddzielne zestawy strategii poświęconych dekarbonizacji i cyfryzacji, które w połączeniu mogą mieć efekt podwójnej transformacji: Europejski Zielony Ład i polityka cyfryzacji, w tym Strategia cyfrowa UE na lata 2020-2025.

Europejski Zielony Ład o europejska strategia na rzecz zrównoważonego wzrostu. Jest to pakiet inicjatyw politycznych mających na celu umożliwienie obywatelom i przedsiębiorstwom europejskim czerpanie korzyści ze zrównoważonej transformacji środowiskowej, osiągnięcie celu braku emisji gazów cieplarnianych netto do 2050 r. w UE oraz oddzielenie wzrostu gospodarczego od wykorzystania zasobów. Jego zamiarem jest tworzenie nowych, zrównoważonych miejsc pracy. Z kolei dekarbonizacja ma na celu powstrzymanie zmian klimatu i poprawę jakości życia poprzez zapewnienie bardziej zrównoważonego i bezpiecznego środowiska. Europejski Zielony Ład obejmuje plan działania mający zmierzający do umożliwienia bardziej efektywnego wykorzystania zasobów poprzez przejście w kierunku czystej gospodarki o obiegu zamkniętym, a także zapobieganie utracie różnorodności biologicznej i zmniejszenie poziomu zanieczyszczeń. Plan działania określa niezbędne inwestycje i narzędzia finansowe dostępne do ich realizacji. Wyjaśnia również, jak zapewnić sprawiedliwą i inkluzywną transformację. Wyznaczając ambitne cele klimatyczne i gospodarcze, Unia Europejska zobowiązuje się do zapewnienia wsparcia finansowego i pomocy technicznej osobom najbardziej dotkniętym transformacją w kierunku zielonej gospodarki. Będzie to miało miejsce za pośrednictwem mechanizmu sprawiedliwej transformacji. Zapewni on 100 mld euro najbardziej dotkniętym regionom w latach 2021-2027.

W odpowiedzi na sposób, w jaki technologia cyfrowa zmienia życie obywateli UE, jednym z priorytetów Komisji Europejskiej na lata 2019-2024 jest przygotowanie Europy do ery cyfrowej, przewodzącej transformacji w kierunku zdrowej planety i nowego cyfrowego świata poprzez Strategię cyfrową UE na lata 2020-2025. Ma ona na celu wzmocnienie pozycji ludzi dzięki technologiom nowej generacji, pomagając wspierać sprawiedliwą transformację w kierunku Europy neutralnej dla klimatu poprzez Europejski Zielony Ład.

W ramach projektu GTC przeprowadziliśmy badania w siedmiu krajach, aby sprawdzić, jakie wyzwania stoją przed firmami i ich pracownikami w kontekście podwójnej transformacji. O wynikach tych badań można przeczytać w kolejnych artykułach.